“ICT-bekwaamheid is meer dan weten wat er is en hoe het werkt”

Een leerkracht is bekwaam als hij vanuit vakkennis weet hoe ICT ingezet kan worden in de klas, op zo’n manier dat de leerlingen en de leerkracht er daadwerkelijk iets aan hebben. ~Voogt (2018)

2.1 Didactisch redeneren

Wat is didactisch redeneren?

Didactisch redeneren staat voor het afwegen en keuzes maken van geschikt materiaal bij ICT. Oftewel: de didactiek achter de digitale middelen. Het gaat daarbij om het kunnen beantwoorden van vragen als: wat is de meerwaarde van leertechnologie; hoe zit de digitale leeromgeving eruit; welke soorten activerende werkvormen zijn er; wat is er anders in de face-2-faceles en waarin is professionalisering nodig?

Theorie-suggesties

Propedeutische fase

2.1.1 De leerkracht toont aan bekend te zijn met informatieverwerkingstheorieën en multimediatheorieën en hier in zijn onderwijsactiviteiten rekening mee te houden.
2.1.2 De leerkracht toont aan dat dat hij bij het inzetten van ICT een onderbouwde keuze maakt ten aanzien van de leerling, de leraar, de leerinhoud en de hulpmiddelen (TPACK).
2.1.3 De leerkracht toont aan dat bij het ontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT leerdoelen, leerproces en toetsing op elkaar zijn afgestemd.

Hoofdfase

2.1.4 De leerkracht toont aan dat het digitaal leermateriaal kan selecteren voor een bepaalde doelgroep, rekening houden met factoren zoals niveau, interesse, tempo en wijze van leren.
2.1.5 De leerkracht toont aan een relevante, rijke en effectieve leeromgeving te kunnen inrichten met ICT en kan gemaakte keuzes didactisch verantwoorden.
2.1.6 De leerkracht toont aan dat hij het leren leren van zijn leerlingen ondersteunt en bevordert met behulp van ICT.
2.1.7 De leerkracht toont aan individuele leerprocessen en samenwerkend leren aan te kunnen sturen en begeleiden met een effectieve inzet van ICT.
2.1.8 De leerkracht toont aan 21st Century Skills geïntegreerd te kunnen verwerken in zijn onderwijs.

2.1.1 De leerkracht toont aan bekend te zijn met informatieverwerkingstheorieën en multimediatheorieën en hier in zijn onderwijsactiviteiten rekening mee te houden.
2.1.2 De leerkracht toont aan dat dat hij bij het inzetten van ICT een onderbouwde keuze maakt ten aanzien van de leerling, de leraar, de leerinhoud en de hulpmiddelen (TPACK).
2.1.8 De leerkracht toont aan dat 21st Century Skills geïntegreerd te kunnen verwerken in zijn onderwijs.

TPACK staat voor Technological Pedagogical Content Knowledge, de specifieke deskundigheid van de leraar om de kennis en de vaardigheden die bij een vak horen, op een aantrekkelijke en begrijpelijke manier te presenteren aan de leerling met behulp van ict.

Beeldschermdidactiek – Cognitive Theory of Multimedia Learning
Rekening houden met de multimediatheorie bij het voorbereiding van je instructie/lessen zou vanzelfsprekend moeten zijn.  De multimediatheorie draait erom dat je woorden (zowel gesproken als visueel) en beelden (zowel statisch als bewegend)  afstemt op de boodschap die je over wilt brengen en lerenden.

Het SAMR-model is een hulpmiddel dat helpt bij het beschrijven van de didactische inzet van onderwijstechnologie (Conradi, 2016). Het biedt daarbij echter geen handvatten óm deze technologie te integreren: het dient slechts als middel om na te denken over deze integratie. Dit model helpt wel erg goed als het gaat over het nadenken over de functie van bijvoorbeeld ICT in de klas, waardoor je de beste mogelijkheden weet te vinden (Lucassen, 2016)

21e-eeuwse vaardigheden
SLO heeft in 2014 een onderzoek uitgevoerd naar de mate van aandacht voor en integratie van de 21e-eeuwse vaardigheden in het funderend onderwijs (het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs). De 21e-eeuwse vaardigheden die onderscheiden werden zijn ICT-(basis)vaardigheden, mediawijsheid, informatievaardigheden, computational thinking, creatief denken en handelen, probleemoplossend denken en handelen, kritisch denken, zelfregulering, sociale en culturele vaardigheden, communiceren en samenwerken. (SLO, 2019)

2.1.3 De leerkracht toont aan dat bij het ontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT leerdoelen, leerproces en toetsing op elkaar zijn afgestemd.
2.1.5 De leerkracht toont aan een relevante, rijke en effectieve leeromgeving te kunnen inrichten met ICT en kan gemaakte keuzes didactisch verantwoorden.

Tips en tricks voor een digitale leeromgeving.
Maak interactieve lessen met video’s, vragen etc.
Creëer games als een woordzoeker, spel e.d. voor je klas.
Digitaal platform waarbij je verschillende soorten vragen kunt stellen en punten kan toekennen aan de snelste leerlingen. 
Semi-digitaal platform waar je een formatief assessment kan afnemen bij je leerlingen doormiddel van het scannen van qr-codes.
Digitaal platform waar je verschillende soorten vragen kunt afnemen, de momenten waarop je Socrative inzet hoeven niet leerkracht gestuurd te zijn. 

2.1.4 De leerkracht toont aan dat het digitaal leermateriaal kan selecteren voor een bepaalde doelgroep, rekening houden met factoren zoals niveau, interesse, tempo en wijze van leren.
2.1.6 De leerkracht toont aan dat hij het leren leren van zijn leerlingen ondersteunt en bevordert met behulp van ICT.
2.1.7 De leerkracht toont aan individuele leerprocessen en samenwerkend leren aan te kunnen sturen en begeleiden met een effectieve inzet van ICT.

Digitaal leermateriaal kan een hele mooie aanvulling zijn op je lessen. Er zijn verschillende sites beschikbaar waarmee je digitaal leermateriaal in elkaar kunt zetten, maar er is ook al heel veel ontwikkelt. Hieronder kun je enkele sites vinden, waarop digitaal leermateriaal verzameld is.

Op deze site kun je complete lespakketten vinden. De meeste lespakketten kun je gratis downloaden. Er zijn ook lespakketten die je voor een klein prijsje of gratis on overleg met je stageschool kunt bestellen.

Op deze site kun je op de hoogte blijven van digitale leermiddelen en werkvormen. Je kunt ook filteren welke tool je graag wilt gebruiken.

Op deze site kun je leermiddelen zoeken voor je lessen. Je kunt simpelweg typen waar je naar op zoek bent en deze site laat allemaal resultaten zien. De site vergelijkt de leermiddelen ook meteen met elkaar.

Op deze site kun je allemaal tools vinden. Je kunt de tools ook filteren voor welk vak je ze nodig hebt en voor welke groep. Ook zijn er lespakketten beschikbaar.